Arthur Conan Doyle „Sherlock Holmes. Studium w szkarłacie”

Tu w Londynie mamy mnóstwo policjantów i wielu detektywów prywatnych. Kiedy nie radzą sobie, przychodzą do mnie, a ja odnajduję dla nich właściwy trop. 

Londyn końca XIX wieku to nie tylko szeroko zakrojony postęp cywilizacyjny skutkujący nowymi technologiami i rozkwitem gospodarczym, ale także przemiany społeczne i znaczne zwiększenie populacji, które koniec końców sprawiły, że ta światowa metropolia stała się miastem nie tyle pociągającym, co wręcz niebezpiecznym. Nie dziwne, że otaczająca rzeczywistość dostarczyła autorowi wystarczających inspiracji do stworzenia postaci ponadczasowej, najsłynniejszego detektywa wszech czasów, który ponad wszystko żądny jest tajemnic i zagadek, które może rozwiązywać. 

Uczyniłeś wykrywanie przestępstw tak perfekcyjną dziedziną, że nikt inny czegoś takiego nigdy nie osiągnie.

Powieść, a właściwie nowela, została podzielona na dwie części, które przy pierwszym czytaniu mogą się zdawać początkowo kompletnie odrębnymi historiami - mnie zaskoczyło to kompletnie, przez chwilę miałam wrażenie jakby w drukarni nastąpił błąd skutkujący tym, że w połowie zaczynała się kompletnie inna książka. Jednakże w miarę czytania wszystkie wątki łączą się, przedstawiając nam całkowity obraz zaistniałej sytuacji. Pomysł na fabułę jest ciekawy a akcja nie stoi w miejscu, co czyni z tej książki wciągającą lekturę.  

Część pierwsza to Przedruk z pamiętnika doktora Johna Watsona z oddziału medycznego armii brytyjskiej i opowiada o jego powrocie z wojny afgańskiej, podczas której został ranny i odesłany do ojczyzny na rekonwalescencję. Dzięki pomocy dawno niewidzianego znajomego poznaje owianego sławą Sherlocka Holmesa, detektywa-konsultanta, do którego wkrótce potem się wprowadza. Razem z nim odkrywać będzie tajemnicę znalezionych w opuszczonym domu zwłok. Ten fragment pisany jest w narracji pierwszoosobowej, dzięki czemu bardzo dobrze poznajemy osobę doktora Watsona a także znamy jego myśli, w tym te dotyczące jego nowego współlokatora. 

Im bardziej myślę o tej sprawie, tym bardziej wydaje mi się tajemnicza. (...) Przyznaję, że nie widzę żadnego sposobu na ułożenie tych wszystkich faktów w logiczną całość.

Część druga natomiast to Kraj świętych, przenosząca nas na dzikie i nieprzyjazne człowiekowi tereny Stanów Zjednoczonych i zamieszkującej tam społeczności Mormonów, do której dołącza, znaleziony przez nich na pustkowiu, John Ferrier wraz z towarzyszącą mu dziewczynką, i mówi o ich dalszych losach. Ten fragment napisany jest w trzecioosobowej narracji a narrator jest wszechwiedzący. Dwa ostatnie rozdziały to jednak powrót do pamiętnika Watsona i wyjaśnienie wszystkich pojawiających się wątków.

Bardzo podobała mi się kreacja dwóch głównych bohaterów jako może nie skrajnych, jednak różniących się w znacznym stopniu osób. Sherlock Holmes to znający własną wartość, lekko próżny w tym, fan wszelkich zagadek kryminalnych. Jego nieprzeciętna inteligencja, zmysł obserwacji, zdolność łączenia faktów i dedukcji a także ogromna wiedza z zakresu trucizn, chemii, anatomii, matematyki, prawa oraz różnych kultur i religii sprawia, że pozostawia daleka w tyle londyńskich detektywów ze Scotland Yardu.

Uważam, że mózg człowieka to małe, puste pomieszczenie, które powinieneś umeblować przedmiotami według swojego wyboru. Tylko głupiec mebluje je wszystkimi sprzętami (...), w wyniku czego wiedza, która mogłaby być dla niego przydatna, jest przytłoczona (...).

Doktor Watson to niepozbawiony bystrości umysłu, choć ustępujący pod tym względem swojemu współlokatorowi, mężczyzna, który jako postać nie wyróżnia się specjalnie z tła, jak przystało w końcu na kogoś, kto pełni raczej funkcję spowiednika, któremu można powiedzieć wszystko.

(Źródło: Wikipedia)

Tytuł książki to zaczerpnięte z rozmowy Holmesa z Watsonem słowa, w którym opowiada on mu o charakterze pracy, którą się zajmuję. 

Może bym nie pojechał, gdyby nie ty, i straciłbym najlepsze studium, jakie mi sie przytrafiło: studium w szkarłacie.

Początkowo jednak autor chciał nadać swojemu dziełu zupełnie inną nazwę - „A Tangled Skein”, który oznacza tylko, co splątany motek.

„Studium w szkarłacie”, wydany po raz pierwszy w roku 1887 w Beeton's Christmas Annual, stanowi pierwszą powieść detektywistyczną z cyklu opowiadającym o przygodach Sherlocka Holmesa. W wersji książkowej została wydana rok później, a za umieszczone w niej ilustracje odpowiadał ojciec autora, Charles Doyle.   

Za możliwość przeczytania dziękuję

PODSUMOWANIE

Doskonała powieść detektywistyczna, przedstawiająca po raz pierwszy postać najsłynniejszego detektywa wszech czasów, Sherlocka Holmesa. Ciekawa fabuła, świetnie wykreowani bohaterowie i styl autora czynią z tej książki dzieło doskonałe.

Skala według lubimyczytać.pl wybitna

Tytuł oryginalny: A Study in Scarlet

Tłumacz: Ewa Łozińska-Małkiewicz

Wydawnictwo: Dragon

Rok wydania: 2019

Ilość stron:  158

ARTHUR CONAN DOYLE

Szkocki pisarz, ale także lekarz, wolnomularz, spirytysta. Jeden z czołowych twórców powieści detektywistycznych, niestroniący jednak od romansów, powieści historycznych i takich, w których można odnaleźć elementy science fiction. Autor „Sherlock Holmes. Studium w szkarłacie” oraz „Sherlock Holmes. Znak czerech”.